De lichtbrigade
En plots is daar het winteruur weer, einde van de zomertijd, begin van de donkerste dagen. Wat we dit seizoen doorgaans het hardst missen, is licht. Al denkt niet iedereen daar zo over. Portret van drie mensen die schoonheid vinden in het schemerdonker.
Door Elke Lahousse – Foto’s Stefaan Temmerman
“Traag licht is het mooiste licht”
Koen Broos, fotograaf. Voornamelijk gespecialiseerd in theaterfotografie en schrijversportretten. Voor het muziekensemble graindelavoix verzorgt hij ook geregeld het lichtdesign. www.koenbroos.be
“Vroeger was ik ervan overtuigd dat ik zonlicht nodig had om een sterke portretfoto te kunnen maken. Vandaag hou ik geen rekening meer met de weersvoorspellingen. Sterker nog: tegenwoordig fotografeer ik het liefst op grijze dagen. Van die dagen waarop je de zon achter de wolken voelt beuken. Over de jaren heen heb ik het licht dat in België valt leren omarmen, omdat het zo bepalend is voor onze cultuur. Van onze schilderkunst, onze literatuur of mode kan je duidelijk zeggen dat die in een noordelijke regio bedacht wordt, niet in het zuiden van Spanje of Italië. Kijk bijvoorbeeld naar de schilderijen van onze Vlaamse Primitieven: ze zien er op het eerste gezicht vrij donker en mysterieus uit, maar als je wat langer kijkt zie je dat er bewust nagedacht is over de lichtaccenten in die doeken. Ze trekken de aandacht van je oog. Dat spel tussen klaar en donker vind ik enorm spannend.
Ik krijg wel eens te horen dat mijn beelden te vaag, te zwart zijn. Deels komt dat doordat ik theaterfotograaf ben: ik moet vaak met weinig licht werken en mezelf behelpen in het donker. Maar deels is het ook een bewuste keuze: ik zal eerder licht wegnemen om een portret te maken dan extra lampen bovenhalen. Door licht weg te nemen kan ik bewust focussen op een gelaatsuitdrukking, net zoals je in de schilderijen van onze grote meesters ziet. Als je daarentegen een spot op iemands gezicht zet, vlak je alle expressies en nuances uit.
Licht dat ergens binnensluipt vind ik het schoonste licht. Daarom hou ik van de winter: het licht valt trager door de ramen. Het roept verstilling op. Ik ben doorgaans nogal een opgejaagd persoon, maar van het winterlicht word ik rustiger, aardser ook.”